Sommige mensen spenderen hun zondagavond voor de televisie met een dekentje en een zak chips. Andere mensen spenderen hun zondagavond in een concertzaal omgeven door duister gezang en chaotisch lawaai. Ik behoor tot die laatste categorie. Op het programma: Yuko Araki en Attila Csihar.
De avond start met Yuko Araki. Deze Japanse artieste is van oorsprong een klassieke pianiste, maar liet zich later inspireren door hardcore en metal. Ze speelt in projecten die lopen van progressieve rock tot neoklassieke noise. Vanavond staat ze solo in de Botanique met een mix van post-industriële techno met invloeden uit 70’s rock, free jazz en experimentele elektronische muziek. Een hele mond vol. En God die weet hoe dat klinkt. 'Maar was het goed?', hoor ik je denken. Ja. Maar kan je bij dreunende noise spreken over goed en slecht?
De setting: een podium in een kleine rotonde. Houten planken op de vloer die overlopen in een lage tribune. Een handvol toeschouwers zit her en der gedrapeerd in het donker. Araki staat als een duistere professor achter een zelfgebouwde synthmachine met darmpjes, lampjes en knoppen. In haar eentje brouwt ze een mengsel van beats en soundscapes die evolueren van lo-fi over stevige industrial en een eindeloze loop van ruis en onverstaanbaar gezang. Het geheel balanceert tussen futuristisch en hypnotiserend. Ze slaagt erin om haar publiek mee te nemen op een soort rollercoaster: het gaat niet zozeer om wat je hoort of ziet, wel om hoe je het totaalpakket beleeft. Wie de conventies van de typische muziekgrenzen kan loslaten, kan hier zeker van genieten. Ik ben alvast overtuigd.
De tweede naam van de avond is Attila Csihar. Je kent ‘m als zanger van black metalbands Tormentor en Mayhem, maar ook van droneband SUNN O))). In lijn met zijn werk voor die laatste stelt hij nu een soloalbum voor: 'Void Ov Voices: Baalbek'. Voor de opnames van dat album reisde Csihar naar Libanon, waar hij de site van de Baalbek Monolith opzocht. Google het verhaal achter dit archeologisch wonder gerust.
Op het podium staat een altaar met een schedel, botten en enkele kaarsen op. Csihar stapt als een gesluierde demon op het podium en begint à capella te zingen. De intro doet denken aan een satanische mis, met veel duivelshorens, gepijnigd gekerm en keelzang. Lichtjes bizar maar wel indrukwekkend. Wat volgt is een ritueel met bezwerende armbewegingen en afwisselende stemexperimenten. Csihar produceert Byzantijns gezang, obscuur gefluister en hels geschreeuw. Dit alles wordt verpakt in een reeks loops en aangevuld met geluidsopnames van de archeologische site. 'Onaards' is een juiste omschrijving voor wat weerklinkt.
Na twintig minuten voel ik de twijfel rijzen. ’Komen er nog instrumenten bij?’, vraag ik me af. Nee. Deze artiest gebruikt enkel zijn eigen stembanden om soundblokken op te bouwen tot 'een muur van geluid'. De hele set is dan ook geïnspireerd op een rotsblok van zo'n 2000 jaar oud.
Eerlijk is eerlijk, dit is geen eenvoudige muziek. Maar doorbijters worden beloond. Wanneer alle muzieklagen samensmelten, treedt er een haast meditatief effect op. De zanger heeft het zelf over 'het opwekken van energie'.
“Maar was het goed?," hoor ik je denken. Ja. Maar kan je bij duivelse keelzang en vibrerende drone spreken over goed en slecht? Deze set valt niet meer onder de noemer muziek. Het geheel is een kunstvoorstelling die bij elke performance anders wordt ingevuld. Maar wie, opnieuw, de conventies van de typische muziekgrenzen kan loslaten, kan deze bevreemdende vertoning wel appreciëren.
Laat dit een uitnodiging zijn om dat dekentje volgende week in te ruilen voor je lokale concertzaal. Je weet nooit welke ontdekkingen je doet.
Zondag 12 november 2023, Botanique (Brussel, BE) | Tekst: Laura B | Foto's: Hugues de Castillo