Pinkpop 1993. Grunge overheerste de wereld en ook de festivalaffiches. Wij keken dus niet vreemd op wanneer een voor ons op dat moment nog onbekende band, The Afghan Whigs genaamd, het podium betrad. Ze hadden een link met het oer-grunge label Sub Pop, dus het zou wel de zoveelste band zijn die meesurfte met het succes van (hun ex-label genoten) Nirvana, Pearl Jam, Alice In Chains en anderen.
Werden wij daar even om de oren geslagen met iets totaal anders en nieuw! We hoorden gitaren die meer Motown klonken dan grunge en zagen een compleet bezeten frontman, Geg Dulli, aan het werk. Sinds dat jaar prijkt hun album Gentlemen dan ook steevast bovenaan wanneer ik een 'beste album aller tijden' lijstje invul.
Het commerciele succes van die periode bleek ook hun grootste te zijn maar zelf ben ik steevast alles van de band alsook alle zij- en soloprojecten van Greg Dulli blindelings blijven volgen. Ik ben er nog nooit bedrogen door uitgekomen.
Dit nieuwe album is het derde sinds de reünie in 2012 en valt qua sound niet meer te vergelijken met de albums van begin jaren negentig. Natuurlijk, de mix van Motown Soul, seventies rock, disco en hier en daar een vleugje hip hop, is nog steeds aanwezig. Maar Dulli's liedjesschrijversvakmanschap is blijven evolueren. Hij hoeft niet meer te schreeuwen (dat kan hij trouwens ook niet meer) of de songs recht in uw smoel te katapulteren. Hij kiest voor minder conventionele songstructuren en laat geluiden opduiken op momenten waar we ze totaal niet verwachten.
Volgens Dulli zelf moeten we How Do You Burn? als een filmisch project zien, dat zich ontvouwt met de broeierige sfeer van een neonverlichte neon-noir. Hij bekijkt de songtitels als scènes of hoofdstukken die schuiven op hun plaats om langs het abstracte verhaal te bewegen. Bovenaan klinkt het als een actiefilm. Dan krijg je een karakterstudie en komt er een zoeker naar voren. Die zoeker is natuurlijk Dulli zelf; hier zo opschepperig, raadselachtig en duister charismatisch als altijd.
De actie begint met I'll Make you See God, gedragen door een riff die zeker niet zou misstaan op een album van Queens of the Stone Age. The Getaway klinkt dan weer als een kruising tussen Lenny Kravitz en The Beatles.
Er doen heel wat oude bekenden mee op dit album. Zo is Dulli's vriend eden bandmaat bij The Gutter Twins en Twilight Singers, de betreurde Mark Lanegan op verschillende tracks te horen. De heerlijke stem van Susan Marshall horen we dan weer op Catch A Colt, een track die klinkt als Fleetwood Mac op speed en met een blik zigeunerviolen overheen gegoten.
Last but not least komt ook Marcy May nog eens langs. May zong in 1993 de track My Curse een ongekende hoogte in (check YouTube en Spotify aub, ik smeek het u). Op Domino and Jimmy kan ze nog eens tonen dat haar stem de meest intense emoties kan vertolken.
Het hoogste soul gehalte vinden we op Please, Baby, Please. Het lijkt wel of het één van die soul classics van eind jaren zestig is en de track waarop Dulli het dichtst in de buurt van echt zingen komt.
De nieuwe single A Line of Shots is space disco maar dan wel op Afhan Whigs' wijze. Speciaal, funky en ik betrap mijzelf zelfs op neigingen om te dansen.
De meest intrigerende track op het album is toch wel In Flames. Het klinkt als Stevie Wonder die tracht te scoren in een louche red light district en daarbij geript wordt door de mannen van Led Zeppelin. De lyrics neigen ook ook zeer sterk naar de megalomanische zelfbektritisering die Dulli graag hanteerde op Congregation (1992) en Gentlemen (1993).
Net zoals bij de meeste Afghan Whigs (en andere Dulli gerelateerde) albums is How Do You Burn? een album dat pas geleidelijkaan z'n geheimen prijsgeeft. Bij elke luisterbeurt komt er meer een meer schoonheid naar boven. Waardoor ik het gerust nog een dagje langer op de draaitafel wil laten liggen.
Releasedatum: 9 september 2022
luister
Lees
From their inception in Cincinnati, Ohio in 1986, The Afghan Whigs have never played by the rules of convention. Against the plaid-and-grunge-shaded backdrop of the early-to-mid-‘90s, the Whigs stood apart from their contemporaries by virtue of attiring in suits and being way more likely to slide up on a Marvin Gaye groove than rehash a Black Sabbath riff.
They stand apart still. Twenty-six years down the line, bands simply aren’t supposed to be making the most vaulting and thrilling music of their lives. Yet that’s precisely what the Whigs have done with ‘How Do You Burn?’, their ninth album overall and following on from the brace of widely-acclaimed records they’ve made previously since re-grouping in 2012, ‘Do to the Beast’ (2014) and ‘In Spades’ (2017). ‘How Do You Burn?’ picks up the baton laid down by each of those records and runs it to the horizon.
Work on it was begun in September 2020 - the COVID pandemic having forced Whigs frontman/songwriter Greg Dulli to abandon plans to tour his highly-praised solo album, ‘Random Desire’ - and continued over the next 14 months.
The global pandemic dictated also that the band record largely apart from, and in different locations to, each other: Dulli, his co-producer Christopher Thorn and drummer Patrick Keeler together in California; bassist John Curley, guitarist Jon Skibic and strings man Rick Nelson laying down and engineering their own parts in Cincinnati, New Jersey and New Orleans, respectively.
“Once we got the system down, we started flying,” says Dulli.
Just one striking aspect of ‘How Do You Burn?’ is the sheer scale of its sound: kaleidoscopic, multi-layered and widescreen. Key to this, Dulli credits Thorn, a contributor to both ‘Do to the Beast’ and ‘In Spades’ and with whom he went on to co-produce ‘Random Desire’. “Christopher’s become my go-to guy,” he says. “This record is the culmination of all of the work we’ve done with each other. I mean, these songs are produced. They’re productions.”
